رکود عمیق در بازار مسکن تهران؛ کاهش ۴۹ درصدی عرضه آپارتمان

اقتصاد۲۴- بازار مسکن پایتخت در شهریورماه ۱۴۰۴ با افت چشمگیر عرضه مواجه شد؛ به‌طوری‌که تعداد آگهی‌های فروش آپارتمان نسبت به مدت مشابه سال قبل، بیش از ۴۹ درصد کاهش یافته است. این عقب‌نشینی از سوی فروشندگان در کنار افت تقاضا، نشان‌دهنده رکودی عمیق در بازار ملک است؛ رکودی که برخلاف بازار‌های موازی مانند ارز، طلا و بورس، کمترین رشد قیمتی را به همراه داشته و جذابیت سرمایه‌گذاری در این حوزه را به‌شدت کاهش داده است.

بر اساس داده‌های منتشرشده از سوی سامانه کیلید، میانگین قیمت پیشنهادی فروش آپارتمان در تهران به حدود ۱۰۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان در هر متر مربع رسیده که تنها ۹.۴ درصد رشد سالانه را نشان می‌دهد. این در حالی است که در همین بازه زمانی، قیمت طلا بیش از ۱۴۶ درصد، نرخ دلار حدود ۷۴ درصد و شاخص کل بورس نزدیک به ۲۱ درصد افزایش یافته‌اند. این اختلاف فاحش در بازدهی، گویای آن است که بازار مسکن در رقابت با سایر بازار‌های مالی، عقب مانده و نتوانسته توجه سرمایه‌گذاران را جلب کند.

رکود بلندمدت در بازار مسکن؛ چشم‌انداز ۱۰ تا ۱۲ فصل آینده

کارشناسان معتقدند که بازار ملک از اواسط سال گذشته وارد فاز رکود شده و احتمال دارد این وضعیت تا ۱۰ یا حتی ۱۲ فصل آینده ادامه یابد. دلایل این رکود را می‌توان در چند محور اصلی خلاصه کرد: نخست، رشد شدید قیمت‌ها در سال‌های گذشته که قدرت خرید خانوار‌ها را به‌شدت کاهش داده است. دوم، نقدشوندگی پایین بازار مسکن که آن را برای سرمایه‌گذاران غیرجذاب کرده و سوم، افزایش قابل توجه هزینه‌های ساخت‌وساز که طبق برآوردها، تا ۵۰ درصد رشد داشته است.

---

بیشتر بخوانید: بازار مسکن دیگر جان ندارد، اما قیمت‌ها همچنان می‌تازد/ مسکن در تله رکود تورمی؛ نه خرید و نه ساخت، فقط گرانی

---

بنابر آنچه اکو منتشر شده است، بررسی ترکیب آگهی‌های فروش نشان می‌دهد که سهم واحد‌های کوچک‌متراژ (زیر ۷۵ متر مربع) افزایش یافته است. این تغییر نشان‌دهنده تمایل بازار به سمت واحد‌های ارزان‌تر و قابل‌دسترس‌تر برای خریداران است چراکه توان مالی متقاضیان به‌ویژه در طبقه متوسط، به‌شدت کاهش یافته و تقاضا برای واحد‌های بزرگ‌تر و لوکس‌تر افت کرده است.

بازار اجاره نیز با تغییراتی همراه بوده است. مبلغ رهن در شهریورماه نسبت به سال گذشته حدود ۴.۷۸ درصد افزایش یافته، اما شاخص قیمت به اجاره (Price-to-Rent) اندکی کاهش یافته است. این کاهش نشان می‌دهد که بازدهی اجاره نسبت به قیمت ملک کمی بهبود یافته، هرچند هنوز فاصله زیادی با استاندارد‌های جهانی دارد.

در مجموع، بازار مسکن تهران در شرایطی قرار دارد که نه‌تنها از نظر قیمتی رشد قابل‌توجهی نداشته، بلکه از نظر حجم معاملات و عرضه نیز با افت مواجه شده است. این وضعیت، در کنار رشد سریع بازار‌های موازی، باعث شده سرمایه‌گذاران به‌دنبال گزینه‌های جایگزین برای حفظ ارزش دارایی‌های خود باشند. به نظر می‌رسد تا زمانی که سیاست‌های حمایتی مؤثر، اصلاحات ساختاری در حوزه ساخت‌وساز، و تسهیلات مالی مناسب برای خریداران فراهم نشود، بازار مسکن همچنان در رکود باقی خواهد ماند.