حشره‌ای که قحطی می‌آورد!
بوشهر هنگامی که غذای مورد نیاز ملخ های صحرایی در منطقه ای که ساکن هستند به اتمام برسد، آنها برای تغدیه و ادامه مراحل رشد مهاجرت می کنند. بر اساس تحقیقات بین المللی قدرت تخریب این حشره آن قدر بالاست که می تواند حداقل روی زندگی یک نهم جمعیت کره زمین اثر منفی بر جای بگذارد و در صورت عدم مقابله با آن به نابودی میلیون ها هکتار زمین کشاورزی و قحطی منجر شود.
ایران از سال ۱۳۹۷ در معرض آسیب ملخ های صحرایی بوده که به گفته کارشناسان این حمله ها با این حجم وسیع، بعد از حدود نیم قرن اتفاق می افتد و اکنون، برای سومین سال پیاپی نیز در انتظار هجوم دوباره آنها به استان‌های جنوبی کشور هستیم.
بوشهر در راس هشدارها
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر در گفت وگو با ایسنا عنوان کرد: در حال حاضر، سازمان خواروبار جهانی (فائو) حداکثر هشدارها را برای استان‌های بوشهر، خوزستان و هرمزگان اعلام کرده است و همکاران ما در سطح استان مدام در حال پایش هستند تا به محض ورود ملخ پس از شناسایی مناطق ریزش، عملیات مبارزه را آغاز کنند.
خسرو عمرانی افزود: تعداد ۶۰ گروه پایش و مبارزه با بیش از ۱۱۰ دستگاه سمپاش در سطح استان فعالیت دارند و سم نیز به اندازه کافی تهیه و بین شهرستان ها توزیع شده، همچنین با هماهنگی ستاد مدیریت بحران، تعاملات لازم با دستگاه های تابع، فرمانداران، دهیاران و شوراها صورت گرفته است.
وی یادآور شد: سال گذشته اولین حمله ملخ ها به استان بوشهر در آذرماه اتفاق افتاد که در ۱۸۵ هکتار از عرصه‌های استان مبارزه صورت گرفت ولی خوشبختانه مبارزه به موقع و موثر با دسته جات ورودی و پوره‌های این آفت باعث شد خسارت در بخش کشاورزی در حد صفر باقی بماند.
ورود دیرهنگام مهاجمان ناخوانده
طبق گزارشات فائو با توجه به بارندگی مساعد در کشورهای شمال آفریقا و شبه جزیره عربستان و به تبع آن پوشش گیاهی خوب آن مناطق، جمعیت این حشره نسبت به قبل بیشتر شده که در نتیجه با هجوم بیشتر این آفت به کشور روبرو خواهیم شد.
عمرانی با بیان اینکه سال گذشته زمان حضور این مهاجمان در بوشهر بهمن و اسفندماه بوده است، اظهار کرد: ملخ ها در پی افزایش جمعیتشان دسته جات مهاجر تشکیل می دهند اما در سال‌های اخیر عملیات مبارزه در آفریقا و عربستان در سطح مطلوب تری انجام شده است. وی همچنین تغییرات اقلیمی، کاهش بارندگی، خشکسالی و جلوگیری از تکثیر آنها در کشور را مجموع عواملی دانست که در تاخیر ورود آنها تاثیر داشته است.
حشره ای با رفتار پیچیده
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی معتقد است: ملخ صحرایی یکی از خطرناکترین آفات نباتی است که هر سال رفتار متفاوتی از خود نشان می‌دهد و باعث غافلگیری می‌شود.
وی ادامه داد: این حشره در اولین سال ورود(۱۳۹۷) بیشتر در حاشیه دریا، نوار ساحلی و دشت ها ساکن شد و در یک مکان ثابت ماند، به طوری که دو ماه عملیات مبارزه روزانه در یک نقطه انجام می شد اما سال گذشته ملخ ها در مناطق کوهستانی و صعب العبور فرود آمدند و در طی یک روز بارها با فاصله ۵۰ تا ۶۰ کیلومتر جابه جا می شدند و بسیار متحرک بودند و رفتارشان برای ما عجیب بود.
وی بیان کرد: در حال حاضر با توجه به خشکسالی مراتع و دشت های استان دغدغه اصلی ریزش ملخ ها در مزارع، باغات و نخلستان‌ها است که مسئولیت و کار ما را سخت تر و پیچیده تر می کند چون این آفت سبزه خوار است و هر نوع پوشش گیاهی را می‌خورد.
استان‌های جنوبی، سد دفاعی ملخ ها
معاون جهاد کشاورزی بوشهر عنوان کرد: همواره گروه های پایش کشور در صورت وجود یا نبود ملخ، به صورت آنلاین اطلاعات لازم را ثبت می نمایند و بلافاصله رصدهای همه کشورهای متاثر از حمله این آفت، به فائو گزارش می شود که در حال حاضر ملخ ها به سمت شمال عربستان حرکت کرده اند و نزدیک مرز ایران و عراق هستند و فاصله شان با ما کمتر شده است.
وی اضافه کرد: با توجه به آغاز فصل گرما اگر مداخله ای برای مقابله با ملخ های صحرایی صورت نگیرد در فار بعدی، تکثیر شده و سپس از مناطق مرزی به عمق کشور نفوذ خواهند کرد و در ادامه به سمت هند و پاکستان می روند تا مجددا در اوایل پاییز به کشور ما بازگردند. پس علاوه بر حفاظت از استان باید مبارزه ای کامل انجام گیرد تا مانع شکل گیری دسته جات مهاجر این حشره شویم.
مبارزه در کنار مراقبت از محیط زیست
عمرانی می‌گوید: مصرف هرگونه ماده شیمیایی مغایر با محیط زیست است و در ایران از سمومی که در دنیا توصیه شده اند استفاده می‌گردد و با تخصص نیروهای جهاد کشاورزی همه تمهیداتی که امکان پذیر است به کار می‌رود تا با حداقل مصرف سم، دقیق ترین اقدامات کانون کوبی در فضای محدود انجام شود تا در همان نقطه ریزش و تکثیر را متوقف و ملخ ها را زمین گیر کنیم.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر افزود: ملخ ها در طول روز پراکنده می شوند اما در شب در یک جا تجمع پیدا می کنند و به همین خاطر بخش عمده از عملیات مبارزه شبانه انجام می گیرد تا تنها سطوحی که کانون ریزش ملخ ها است سم پاشی شود و مانع از تشکیل گروه های جدید و ورود آنها به دیگر عرصه ها شویم و حداقل آسیب به محیط زیست برسد.
آمادگی در سطح ارسال ناوگان مبارزه به استان‌های همجوار
این مسئول با اشاره به تجربه سال پیش در خصوص استفاده از کارگران ماهر در نقاط کوهستانی و صعب العبور تصریح کرد: برای هر نوع ریزش ملخ آمادگی لازم را داریم و به دلیل اینکه برای سنین مختلف ملخ، نوع سموم متفاوت است همه وسایل و ادوات لازم را تدارک دیده ایم و انواع سم پاش های زمینی و هوایی متناسب با شرایط آماده هستند.
خسرو عمرانی اظهار کرد: با اینکه هزینه های خرید سم و دستگاه ها به شدت افزایش پیدا کرده، توانستیم آمادگاه مدیریت ملخ در بوشهر را افتتاح کنیم و ادعا داریم که اگر ملخ ها به استان بوشهر بیایند امکان برنامه ریزی مطلوب و ارسال ناوگان به استان های هم جوار را نیز خواهیم داشت.
وی یادآور شد: در دهه فجر سال ۱۳۹۹ برای سنجش میزان هماهنگی و نشان دادن توانایی مان به سازمان ملی، مانوری در منطقه آبدان اتفاق افتاد و کمتر از چند ساعت کشاورزان با ادواتشان در آنجا حاضر شدند که حاصل اعتماد و همکاری متقابل مزرعه داران و سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر است.
زمان طلایی مقابله با حشره حریص
ملخ ها رفتار هوشمندی دارند و طی چندین مرحله تخم گذاری می کنند تا اگر تخم ها از بین بروند در مراحل بعدی نسلشان ادامه یابد، و در فصل مناسب تفریغ می شوند. این حشره حریص از لحظه ای که از تخم خارج می شود تقریبا دوبرابر وزن خود تغذیه می کند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر خاطرنشان کرد: ملخ های نابالغ تحرک و تغدیه زیادی دارند که برای پیشگیری از رسیدن به این سن، باید بلافاصله پوره هایی که از خاک خارج شده اند را کنترل کنیم و در مراحل ابتدایی، عمده مبارزه ما این است که ظرف یک هفته تا ده روز قبل تخم ریزی، ملخ های بالغ والد را از بین ببریم.
وی ادامه داد: با گرم شدن هوا، زمان عملیات مبارزه ما نیز بسیار حساس تر و محدود تر خواهد شد و در صورت عبور ملخ ها از مرز کشور، در فاز اول زیر یک هفته فرصت داریم تا نابودشان کنیم، همچنین خروج پوره ها هم سریع‌تر انجام می شود.
آماده باش گروه های کشیک در ایام تعطیلات نوروز
عمرانی با ذکر اینکه معمولا دغدغه ای بابت اطلاع رسانی نداریم، می‌افزاید: با توجه به پایان سال و تعطیلات پیش رو برنامه کشیک کامل در سطح استان و شهرستان ها تعیین شده است. وی از عموم مردم، کشاورزان و دریانوردان تقاضا کرد مانند سال‌های قبل، اگر حمله ملخ ها را مشاهده کردند به سرعت اطلاع دهند و در فضای مجازی نیز این خبر را منعکس کنند تا ماموران جهاد کشاورزی حتما در همان روز در نقطه ریزش حضور پیدا کنند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی بوشهر در پایان با بیان اینکه جهاد کشاورزی برای جلوگیری از این اتفاق برنامه‌ریزی دقیقی انجام داده است، بیان کرد: بحث حضور ملخ های صحرایی تا پایان فروردین ماه برای ما بسیار جدی است و همچنان باید آمادگی کامل جهت مقابله با آنها را داشته باشیم اما امیدواریم برخلاف پیش بینی های جدی ای که شده است ورود ملخ گزارش نشود.
